Hemolitik Üremik Sendrom (HÜS), kırmızı kan hücrelerinin yıkımı (hemoliz), düşük trombosit sayısı (trombositopeni) ve akut böbrek yetmezliği ile karakterize edilen nadir ancak ciddi bir durumdur. Çocuklarda ve yaşlılarda daha sık görülür ve tedavi edilmediği takdirde hayati tehlike oluşturabilir.
Nedenleri:
Enfeksiyöz Nedenler: HÜS’ün en yaygın nedeni, özellikle Shiga toksini üreten Escherichia coli (E. coli) gibi bakteriyel enfeksiyonlardır. Bu bakteriler genellikle kontamine gıdalarla alınır ve mide-bağırsak sistemini etkiler.
Genetik Faktörler veya Diğer Tıbbi Durumlar: Nadir vakalarda, HÜS, genetik bir anormallik veya çocuklarda veya erişkinlerde bağışıklık sistemini etkileyen diğer hastalıklar nedeniyle ortaya çıkabilir.
Belirtileri:
Hemolitik üremik sendromun belirtileri genellikle bir bakteriyel enfeksiyon sonrasında ortaya çıkar ve şunları içerebilir:
- Karın ağrısı
- Kanlı ishal
- Kusma ve bulantı
- Ateş ve halsizlik
- Solgun cilt
- Küçük, kırmızı veya mor lekelerin ortaya çıkması (peteşi)
- Sarılık
- Şiddetli vakalarda, nöbetler, zihinsel değişiklikler veya diğer nörolojik belirtiler
Böbrek yetmezliği belirtileri de dahil olmak üzere daha ciddi belirtiler gelişebilir ve bunlar:
- Azalan idrar çıkışı
- Yorgunluk
- Nefes darlığı
- Şişlik (ödem)
Tedavi Yöntemleri:
Destekleyici Tedavi: Hastanın sıvı dengesini korumak, elektrolit dengesizliklerini düzeltmek ve böbrek fonksiyonunu desteklemek için gereken tedaviler. Ayrıca, kan transfüzyonları düşük trombosit sayısını veya anemiyi tedavi etmek için gerekebilir.
Diyaliz: Böbrekler etkilendiğinde, vücudun atıkları ve fazla sıvıyı kaldırmak için geçici olarak diyaliz gerekebilir.
Antibiyotikler: Bu, bazı durumlarda tartışmalıdır, çünkü belirli antibiyotiklerin durumu daha da kötüleştirebileceğinden, Shiga toksini üreten E. coli enfeksiyonlarında genellikle önerilmez. Ancak, diğer tür bakteriyel enfeksiyonlar için gerekebilir.
Plazma Değişimi: Ağır vakalarda veya atipik HÜS’te (genetik veya bağışıklıkla ilgili nedenlerden kaynaklanan) plazma değişimi veya immün süpresif tedaviler kullanılabilir.
HÜS ciddi ve acil tedavi gerektiren bir durumdur. İleri tedavi seçenekleri ve yaklaşımları konusunda doktor veya bir böbrek uzmanı (nefrolog) ile iş birliği içinde olmak önemlidir. Erken tanı ve uygun tedavi, özellikle böbrek hasarını önlemede hayati önem taşır.
